Ενετοκρατία 1205-1645
Σε μια
πρώτη περίοδο
έντονων εχθροπραξιών (1205-1300) η παραγωγή κεραμικών συρρικνώνεται ή μένει στάσιμη.
Στη
δεύτερη περίοδο
(1300-1460) που το τέλος της συμπίπτει με την άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Τούρκους, η εγχώρια κεραμική αποκτά μια νέα δύναμη σε πλήθος μορφών και σε διάκοσμο.
Τα μικρά δοχεία bisquit αρχίζουν και διακοσμούνται με αργιλώδεις χρώμα που ανάλογα το ψήσιμο έχει κόκκινη έως σκούρα καφέ απόχρωση. Ο διάκοσμος είναι ιδιαίτερα λιτός και αποτελείται από παράλληλες γραμμές, δικτυωτά πλέγματα κ.α. Τα μεγάλα δοχεία bisquit, όπως πιθάρια, λεκάνες, κυψέλες, γούρνες κ.α., πολλαπλασιάζονται σε διάφορα μεγέθη και διάφορες χρήσεις, ενώ αρχίζουν και διακοσμούνται με εγχάρακτα ή σταμπωτά σχέδια.
Στην περίοδο αυτή εμφανίζεται και ευδοκιμεί η κρητική εφυαλωμένη παραγωγή πιάτων (πινάκια), λεκανών, κανατιών κ.α. με λεπτές και απαλές αποχρώσεις πράσινου, κίτρινου και πιτσιλιές καστανού σε φόντο άσπρου μπαντανά. Ο εικαστικός διάκοσμος είναι γεωμετρικός με δικτυωτές παραστάσεις, σπείρες, πέταλα ανθών κ.α. Δημιουργείται με ένα λεπτό χάραγμα του δοχείου, πάνω στο μπαντανά και στο χρώμα και παίρνει μία σκούρα απόχρωση μετά το ψήσιμο του υαλώματος. Ο διάκοσμος των κρητικών εφυαλωμένων αγγείων διαφέρει από αυτόν της Πελοποννήσου, της Κύπρου και της Μικρά Ασίας.
Η
τρίτη περίοδος
(1460-1645) χαρακτηρίζεται σε μια πρώτη φάση, έως το 1550, από έντονη ακμή της κεραμικής.
Οι μεγάλες μορφές, κυρίως τα πιθάρια, διακοσμούνται συχνά με σφραγιδοκύλινδρο που δημιουργεί περιμετρικές ζώνες, με διάφορα διακοσμητικά στοιχεία. Τα εφυαλωμένα δοχεία αυξάνουν σε ποσότητα μορφών και διαδίδονται ευρέως στις επαρχίες, η δε ποιότητα κατασκευής βελτιώνεται συνεχώς. Στη δεύτερη φάση (1550-1645) αρχίζει η παρακμή, κυρίως στα εφυαλωμένα δοχεία, με απλούστευση έως και εξαφάνιση του εγχάρακτου διακόσμου, ενώ ο έγχρωμος γίνεται πιο απαλός και διαχέεται σε όλη την επιφάνεια. Αυτή η καμπή οφείλεται πιθανότατα, μετά την άλωση της Κύπρου από τους Τούρκους (1570), στη διάχυτη ανασφάλεια που επικρατεί σε όλες της Ενετικές Κτήσεις με την προέλαση των Οθωμανών.
|
