Η κρητική παραδοσιακή κοινωνία της οποίας τα τέχνεργα παρουσιάζει η έκθεση του Μουσείου, αρχίζει να διαμορφώνεται πριν 1000 χρόνια περίπου, αφήνοντας πίσω της τα πρότυπα της αρχαιότητας. Τα πρώτα 250 χρόνια, με την επαναφορά της στον Ελληνικό κορμό του Βυζαντίου, σμιλεύεται σε καινούργιες μορφές πολιτισμού και τις υιοθετεί με ιδιομορφίες που ανήκουν στο χαρακτήρα του λαού της.
Το 1205 η κοινωνία αυτή, που εμφανίζει φιλελεύθερη φεουδαρχική οργάνωση, υποδουλώνεται πάλι, για 700 ολόκληρα χρόνια, στα οποία καταργούνται τα προνόμια, η δικαιοσύνη, η εκπαίδευση, η ιεραρχία της εκκλησίας, το εμπόριο, οι συναλλαγές μέσω θαλάσσιων διαδρομών.
Παρά τις ακατάπαυστες επαναστάσεις και ανταρτοπόλεμους, οι κρητικοί οργάνωσαν μια φιλελεύθερη αταξική κοινωνία, με ίσα δικαιώματα για όλους, με κύριο χαρακτηριστικό το σέβας του κοινωνικού ατόμου, ανδρός ή γυναικός. Το κοινωνικό αυτό σχήμα, παρά τη φαινομενική πατριαρχική του δομή, στην πραγματικότητα διέπεται από μια χαλαρή μητριαρχική επιβολή, όπως το παρατηρούμε και σε πληθυσμούς πολλών νησιών του Αιγαίου.
ΣΥΜΒΟΛΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΠΡΟΣ ΤΙΜΗ ΤΟΥ LEROI GOURHAN
Επειδή σε μια κοινωνία με προφορική παράδοση ελάχιστα είναι τα υλικά τεκμήρια της πνευματικής έκφρασης, παραθέτουμε στην αρχή των προθηκών της κοινωνικής οργάνωσης, με συμβολικό τρόπο και σαν φόρο τιμής για τον μεγαλύτερο ευρωπαίο Ανθρωπολόγο-Εθνολόγο, το Γάλλο Ηenri Leroi-Gourhan, τρεις ενότητες που έχουν τον τίτλο των τριών βασικών του έργων:
ο Άνθρωπος και η Ύλη
,
η Χειρονομία και ο Λόγος
,
Περιβάλλον και Τεχνικές
και που συνοψίζουν τις έρευνες και παρατηρήσεις του για τα σταδιακά βασικά βήματα του ανθρώπου προς τον πολιτισμό.
Επιλέξαμε, μέσα από τα αρχεία μας φωτογραφίες από την Κρήτη που σχετίζονται με τον κάθε τίτλο.
|
