Υπάρχουν 4 οικισμοί όπου ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού ζει από τα έσοδα της κεραμικής. Τα κέντρα βρίσκονται στους 4 Νομούς του νησιού: το
Κεντρί
στο Λασίθι, το
Θραψανό
στο Ηράκλειο, οι
Μαργαρίτες
στο Ρέθυμνο και τα
Νοχιά
στα Χανιά. Θα παρουσιάσουμε τα κέντρα αυτά με δημογραφικά και οικονομικά δεδομένα του 1928. Τα χωριά αυτά ήταν ακμαία στην περίοδο του μεσοπολέμου για την οποία συλλέξαμε ικανοποιητικές πληροφορίες.
Το Κεντρί
Ν. Λασιθίου, 10 χιλ. Β. της Ιεράπετρας, 500 κάτοικοι, 12 αγγειοπλάστες, πληθυσμός ωφελούμενος από την τέχνη 30%.
Σύμφωνα με τα λεγόμενα, το Κεντρί πήρε την ονομασία του από την κεντρική θέση του οικισμού στην πεδιάδα της Ιεράπετρας. Οι αγγειοπλάστες ήταν μόνιμα εγκατεστημένοι και παρήγαγαν μικρά αντικείμενα, ιδιαίτερα λαϊνες και σταμνιά.
Η εμπορική διακίνηση των προϊόντων γινόταν με καΐκια από την Ιεράπετρα προς τη Μεσαρά και από την Παχιά Άμμο προς τη Σητεία.
Τα καμίνια είναι κατασκευαστικά όμοια με του Θραψανού και βρίσκονται στην άμεση περιφέρεια του οικισμού. Πηγές αργίλου υπάρχουν στις Δ. πλαγιές του όρους Θρίπτη και γύρω από το Κεντρί.
Κάθε κεραμίστας είχε 2 έως 3 βοηθούς, ανάλογα με την παραγωγική του ικανότητα. Σε ορισμένα καμίνια δούλευαν συνεταιρικά δύο αγγειοπλάστες συγχρόνως.
Τα κέρδη μοιράζονταν ο Μάστορας με τους βοηθούς μισά-μισά.
Οι μορφές των αγγείων του Κεντριού διαφέρουν από της υπόλοιπης Κρήτης σε ορισμένες κατασκευαστικές λεπτομέρειες. Δεν διαφέρουν όμως οι τεχνικές και οι ονομασίες των εργαλείων και σκευών.
Η λειτουργία του κέντρου σταμάτησε ουσιαστικά στις αρχές του ’60.
|
