Στα υφαντά, όπως και σ’ όλα τα έργα τέχνης που δημιουργούνται και συντηρούνται μέσα στα πλαίσια του λαϊκού πολιτισμού, εφαρμόζονται αυστηρά σχεδιαστικές αρχές ή αλλιώς κανόνες της διακοσμητικής, που είναι κοινοί σ’ όλες τις χώρες και σε όλες τις εποχές. Αυτοί προσδιορίζουν και τη διακόσμηση των κρητικών υφαντών με γεωμετρικό διάκοσμο.
- Ο πρώτος κανόνας στη διακόσμηση των κρητικών υφαντών είναι η οριζόντια συμμετρία, η διάταξη δηλαδή όμοιων θεμάτων δεξιά και αριστερά ενός κατακόρυφου άξονα. Στα υφαντά με γεωμετρικό διάκοσμο η συμμετρία διέπει όχι μόνο ολόκληρη την επιφάνεια του υφαντού, αλλά και το καθένα μοτίβο ξεχωριστά.
- Δεύτερος κανόνας - που έχει άμεση σχέση με την τεχνική της υφαντικής - είναι η διάταξη των διακοσμητικών μοτίβων σε οριζόντιες ζώνες.
- Τρίτος γενικός κανόνας της υφαντικής διακόσμησης είναι ο ρυθμός, δηλαδή η κανονική επανάληψη των μοτίβων κατά μήκος μιας οριζόντιας ζώνης. Στα κρητικά υφαντά με γεωμετρικό διάκοσμο, σε κάθε ζώνη επαναλαμβάνεται το ίδιο μοτίβο, συχνά όμως παρατηρείται εναλλαγή των χρωμάτων, με αποτέλεσμα ο χρωματικός ρυθμός να είναι πιο σύνθετος.
- Τελευταίος είναι ο κανόνας των παραπληρωματικών θεμάτων ή μοτίβων πλήρωσης: στις διακοσμητικές ζώνες, ανάμεσα στα κύρια μοτίβα αλλά και μέσα σ’ αυτά, τοποθετούνται τα μοτίβα πλήρωσης ώστε να μην μένουν κενά στην επιφάνεια του υφαντού.
|